એન્ટરિક (ટાઇફોઇડ અને પેરાટીફોઇડ) તાવ

• એંટરિક ફીવર એ તાવ છે જે સાલ્મોનેલ્લા ટાઈફી (Salmonella Typhi) અને સાલ્મોનેલ્લા પરાટિફી (Salmonella Paratyphi) નામના બેક્ટેરિયાના ચેપને કારણે થાય છે. એંટરિક ફીવરને “ટાઇફોઇડ ફીવર” (typhoid fever) અથવા “પેરાટીફોઈડ ફીવર” (paratyphoid fever)પણ કહેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, તાવ સાથે પેટમાં દુખાવો અને ઠંડી લાગે એવું પણ થાય છે.

  એન્ટરિક તાવ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ (USA) અથવા યુરોપમાં (Europe) ખૂબ સામાન્ય નથી, પરંતુ તે વિશ્વના અન્ય ભાગોમાં થાય છે, જેમાં નિમ્નલિખિત દેશો નો સમાવેશ થાય છે:

  • દક્ષિણ-મધ્ય અને દક્ષિણપૂર્વ એશિયા, જેમાં ભારત, પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, નેપાળ અને ફિલિપાઇન્સનો સમાવેશ થાય છે.
  • આફ્રિકા
  • લેટિન અમેરિકા અને કેરેબિયન, જેમાં મેક્સિકો, અલ સાલ્વાડોર અને હૈતી શામેલ છે.

   

  આ સ્થળોએ, જ્યારે જે ખાવાની વસ્તુઓ માં બેક્ટેરિયા હોય છે તે વસ્તુઓ લોકો ખાય છે અથવા પીતા હોય છે, ત્યારે ચેપ તેમને ફેલાય છે, જેના થી આંતરડામાં તાવ આવે છે. બેક્ટેરિયા વિવિધ રીતે ખોરાક અને પીણામાં પ્રવેશ કરી શકે છે:

  • જે લોકો ચેપગ્રસ્ત છે, જો તે ખોરાકને સ્પર્શે તે પહેલાં જો તેઓ હાથ ન ધોતા હોય, તો તેઓ રાંધેલા ખોરાકમાં તેમના સૂક્ષ્મજંતુઓ ફેલાવી શકે છે.
  • બેક્ટેરિયા ચેપગ્રસ્ત લોકોની મળ દ્વારા પાણી પુરવઠામાં પ્રવેશ કરી શકે છે. પછી, જો પાણીની યોગ્ય રીતે ફિલ્ટર કે સારવાર ની પ્રોસેસ ન કરવામાં આવે, અને તેનો ઉપયોગ રસોઈ અથવા સફાઈ કરવામાં કરવામાં આવે તો તે ચેપ ફેલાવી શકે છે.

એના લક્ષણોમાં શામેલ છે:

• તાવ આવવો
• પેટમાં દુખાવો થવો
• ઠંડી લાગવી

“ગુલાબી ફોલ્લીઓ” (Rose Spots) – પેટ અને થડ પર, સૅલ્મોન-રંગની ફોલ્લીઓ જેવા ચકતાં એટલે કે ઝામાં

હા. જો તમને એંટરિક ફીવરના કોઈ પણ લક્ષણો નો અનુભવ થાય છે, તો તમારા ડૉક્ટર ને તરત જ મળો.

• હા. તમને એંટરિક ફીવર કયા બેક્ટેરિયા ના ચેપ થી થયો છે, તે કારણ શોધવા માટે તમારા ડૉક્ટર, તમારા લોહી ની “ક્લચર ટેસ્ટ” (Culture Test) જેવા પરીક્ષણ કરાવવા કહી શકે છે. તે અથવા તેણી આમાંથી કોઈ એકના નમૂના પર “ક્લચર ટેસ્ટ” કરાવવા કહી શકે છે:

  • મળ નું ટેસ્ટ
  • પેશાબ
  • “ગુલાબી ફોલ્લીઓ” (Rose Spots) વાળી ત્વચા નો એક નમૂનો

   

  આ પરીક્ષણો થી ચોક્કસપણે જાણી શકાતું નથી કે તમને એંટરિક ફીવર છે અથવા નથી. જો તેના પરિણામો નકારાત્મક આવ્યા હોય, તો પણ તમારા ડૉક્ટર તમારા લક્ષણો અને તમે વિશ્વના કયા ભાગમાં જઈ આવ્યા છો તેના આધારે તમને એંટરિક ફીવરની સારવાર કરવાનું નક્કી કરી શકે છે.

સારવારમાં, 2 અઠવાડિયા સુધી એન્ટિબાયોટિક ગોળીઓ લેવા ની હોય છે. ગંભીર બીમારીવાળા લોકોને I.V. (પાતળા નળી જે નસમાં જાય છે) દ્વારા એન્ટિબાયોટિક્સ લેવાની જરૂર પડી શકે છે. જો તમને એંટરિક ફીવરની સારવાર માટે એન્ટિબાયોટિક્સ લેવાની કીધી હોય, તો તમારા ડોક્ટર કેહવા પ્રમાણે તમે દવાઓ ચાલુ રાખવી અત્યન્ત મહત્વપૂર્ણ છે. નહીં તો ચેપ પાછો આવી શકે.

હા. એંટરિક ફીવર થવાથી બચવા માટેની 2 મુખ્ય રીતો છે:

મુસાફરી કરતા પહેલા રસી લો – જો તમે યુ.એસ. અને યુરોપની બહાર પ્રવાસની યોજના કરી રહ્યા છો, તો તમારા ડૉક્ટરને પૂછો કે, શું તમને “ટાઇફોઇડ રસી” અથવા અન્ય કોઈ રસીની જરૂર છે. ટાઇફોઇડ રસી 3 અથવા 4 ગોળીઓ તરીકે પણ આવે છે, જે તમારે જુદા-જુદા દિવસે લેવાની હોય છે, અથવા શોટ (Shot) તરીકે તમે એકવાર લઇ શકો છો. આ રસી 100 ટકા અસરકારક નથી. લોકો એ રસી લીધા પછી પણ આંતરડામાં ચેપ લાગી શકે છે.

તમે શું ખાવ છો અને શું પીશો તેની કાળજી લો – યુએસ અને યુરોપની બહારના સ્થળોની મુસાફરી દરમિયાન:

• ખાવાથી અથવા અડતા પહેલા તમારા હાથ સાબુ અને પાણીથી ધોઈ લો.
• ફક્ત બાટલીમાં ભરેલું પાણી અથવા એ પાણી પીવો જે ઓછામાં ઓછું 1 મિનિટ માટે ઉકાળવામાં આવે છે.
• પીણામાં બરફ ન લો તથા પૉપસીકલ્સ અથવા સ્વાદવાળો બરફ ન ખાશો.
• તે ખોરાક લો કે જે સંપૂર્ણ રીતે રાંધવામાં આવ્યો હોય અને તે હજી ગરમ હોય.
• એવા ફળો ખાઓ જેમાં છાલ હોય, અને તમે જાતે ધોઈ લો અને છાલ ઉતારો. છાલ ખાશો નહીં.
• કાચી શાકભાજી અથવા સલાડ ખાશો નહીં.
• શેરી વિક્રેતાઓ પાસેથી ખોરાક કે પીણા ખરીદશો નહીં.